Agata Sobel

Nazwa jednostki chorobowej

Szczelina odbytu

(fissura ani, anal fissure)

Epidemiologia

Choroba najczęściej występująca u osób w wieku 30-50 lat.

Etiopatogeneza:

Szczelina odbytu to podłużny ubytek błony śluzowej odbytu, powstały wskutek pęknięcia lub rozerwania błony śluzowej kanału odbytu. Często występuje zewnętrzny fałd skórny nazywany guzkiem wartowniczym.

Podział:

• ostra szczelina odbytu – powstaje przy oddawaniu twardego kału
• przewlekła szczelina odbytu – spowodowana nadkażeniami ostrej szczeliny odbytu

Objawy kliniczne:

• krwawienia żywoczerwoną krwią
• silne bóle podczas wypróżniania, utrzymujące się nawet kilka godzin
• zaparcia
• świąd odbytu
• wydzielina z odbytu

Diagnostyka:

• badanie per rectum
• rektoskopia
• sigmoidoskopia – badanie endoskopowe ostatnich 60-80 cmjelita grubego

Leczenie:

leczenie zachowawcze – ma na celu zmniejszenie napięcia mięśni zwieraczy odbytu

• dieta bogatoresztkowa
• środki miejscowo-znieczulające (maści z nitrogliceryną lub lidokainą)
• leki zmiękczające stolce
• wstrzykiwanie do mięśnia zwieracza wewnętrznego toksyny botulinowej – botulina powoduje rozluźnienie mięśnia zwieracza

 leczenie chirurgiczne – gdy leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów

• podłużne wycięcie szczeliny wraz z nacięciem zwieracz wewnętrznego odbytu

Powikłania:

U ok. 10% chorych może pojawić się nieotrzymanie płynnego stolca i gazów.

Piśmiennictwo:

Fibak J. i wsp., Chirurgia - Podręcznik dla studentów. Wyd. 3, Warszawa, PZWL, 2002

Gertraud Luce-Wunderle, Anita Debrand-Passard – Pielęgniarstwo operacyjne. Wyd. 4, Munchen, Elsevier Urban&Partner, 2006

Noszczyk W. i wsp., Chirurgia. Wyd. 1, Warszawa, PZWL, 2005