Przetoka okołoodbytnicza
Agata Sobel
Nazwa jednostki chorobowej:
Przetoka okołoodbytnicza
(fistula ani, anal fistula)
Epidemiologia:
Jest to najrzadziej spotykane schorzenie dotyczące odbytu. W 90% przyczyna jest nieznana. Ok. 30% przetok okołoodbytniczych powstaje w wyniku przekształcenia się ropni okołoodbytniczych.
Najczęściej przetoki powstają u chorych w 4 dekadzie życia. Dwukrotnie częściej występują u mężczyzn.
Etiopatogeneza:
Przetoka okołoodbytnicza jest kanałem , który łączy światło kanału odbytu z otworem znajdującym się na skórze. Najczęściej kanał ten jest wysłany ziarniną. Może znajdować się w
okolicach odbytu, ale również nad kością guziczną.
Rodzaje przetok:
- przetoka międzyzwieraczowa znajdująca się między wewnętrznym i zewnętrznym zwieraczem odbytu i kończąca się na skórze w okolicy odbytu
- przetoka przezzwieraczowa, która przebija wewnętrzny i zewnętrzny zwieracz odbytu i kończąca się na skórze pośladka
- przetoka nadzwieraczowa przechodząca z przestrzeni międzyzwieraczowej ku górze ponad mięśniem łonowo-odbytniczym i przecinająca dźwigacz odbytnicy, kończy się na skórze pośladka
- przetoka pozazwieraczowa rozwija się w odbytnicy, przechodzi ponad zwieraczami odbytu, kierujesię ku skórze pośladka
Przyczyny:
- samoistne przebicie lub nacięcie ropnia
- choroba Leśniowskiego-Crohna
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego-
- gruźlica
- operacje ginekologiczne
- nowotwory
Objawy kliniczne:
- wyciek surowiczo-ropny lub kałowo-ropny, który świadczy o przebytym ropniu okołoodbytniczym
- wyczuwalny kanał przetoki w badaniu per rectum
Diagnostyka:
- anoskopia - endoskopowe końcowego odcinka odbytnicy
- proktosigmoidoskopia - wziernikowanie odbytnicy i końcowego odcinka esicy
- kolonoskopia – badanie endoskopowe jelita grubego
- USG przezodbytowe
- tomografia komputerowa
Leczenie:
- fistulotomia – przecięcie, rozcięcie kanału przetoki
- fistulektomia – wycięcie przetoki
- częściowe wycięcie kanału przetoki i zastosowanie płata śluzówki zamykającego otwór wewnętrzny
- podanie kleju tkankowego do kanału przetoki
Powikłania:
- nawrót przetoki spowodowany niewystarczający leczeniem wstępnym
- nietrzymanie stolca
- przedłużające się gojenie rany
- wypadnięcie błony śluzowej odbytu
- zwężenie odbytu
Piśmiennictwo:
Fibak J. i wsp., Chirurgia - Podręcznik dla studentów. Wyd. 3, Warszawa, PZWL, 2002
Gertraud Luce-Wunderle, Anita Debrand-Passard – Pielęgniarstwo operacyjne. Wyd. 4, Munchen, Elsevier Urban&Partner, 2006
?